Studia Socjologiczne nr 2/1983
Artykuły
- W. Markiewicz: Karol Marks czy Max Weber: dylemat rzeczywisty czy urojony?
- J. Topolski: Integralność wyjaśniania historycznego w metodzie naukowej Karola Marksa.
- B. Tuchańska: Marksowska koncepcja człowieka.
Pojęcie człowieka w nowożytnej filozofii. Marksowska koncepcja człowieka. Miejsce koncepcji człowieka w całości Marksowskiej filozofii. - A. Flis: Karol Marks a teoria alienacji.
- S. Kozyr-Kowalski: Siła robocza jako obiekt własności.
Ekonomiczni posiadacze cudzej siły roboczej. Typowi nieposiadacze swojej siły roboczej w społeczeństwach współczesnych. Pojęcia rodzaju i składników siły roboczej (kwalifikacje i wykształcenie jako obiekty własności). - J. Tittenbrun: Formacja azjatycka - zarys teorii.
Spór o azjatycki sposób teorii. Azjatycki sposób produkcji czy azjatycka formacja ekonomiczna? Marks o formacji azjatyckiej. Sposoby produkcji we wspólnotach wiejskich. Warstwa czy klasa? - P. Sztompka: Zmiana strukturalna społeczeństwa: szkic teorii.
Normatywne ujęcie struktury społecznej. Ogólny model zmiany strukturalnej. Warianty zmian strukturalnych. Determinanty zmiany strukturalnej: katalog hipotez. - J. Szmatka: Próba strukturalistycznej koncepcji małej grupy społecznej.
- A. Uznański: Badania nad identyfikacjami klasowymi.
Cel artykułu i kontekst teoretyczny. Sposoby badania identyfikacji klasowych. Identyfikacje klasowe a obiektywne cechy położenia społecznego. Identyfikacje klasowe we współczesnych krajach kapitalistycznych. Wyjaśnienia identyfikacji klasowych poprzez elementy pozycji społecznej. Identyfikacje klasowe a preferencje polityczne. Uwagi końcowe. - W. Morawski: Samorząd pracowniczy a reforma gospodarcza.
Koncepcje samorządu robotniczego w latach 1956-1958. Reforma WOG-owska z lat siedemdziesiątych. Miejsce samorządu pracowniczego w proteście lat 1980-1981. Koncepcje samorządu pracowniczego w rządowych i społecznych projektach reformy gospodarczej. O samorządowy kształt reformy: argumenty "za" i "przeciw". Dlaczego samorząd pracowniczy jest niezbędny - wyjaśnienie w kategoriach realizacji interesu pracowniczego. Alternatywy ustrojowo-organizacyjne. Ostatnie doświadczenia. Zakończenie. - J. Penc: Kształtowanie treści pracy a zachowania pracownicze.
Uwagi wstępne. Proces przystosowania pracownika w sytuacji pracy. Technika i organizacja produkcji a możliwości adaptacyjne człowieka. Nowe struktury pracy a przystosowanie zawodowe. Treść pracy a możność spożytkowania kwalifikacji. Implikacje postępu technicznego w opinii robotników. - H. Domański: Klasyfikacja zawodów jako narzędzie analizy systemu uwarstwienia społecznego.
Wstęp. Trafność klasyfikacji zawodów. Metody opracowywania trafnych klasyfikacji zawodów. Charakterystyka MNA. Podstawowe wyniki analizy. MNA jako podstawa opracowania klasyfikacji zawodów. Zakończenie. - Z. Zaborowski: Teoria równości.
Uwagi wstępne. Dowartościowanie i odwartościowanie. Wskaźniki i formy dowartościowania i odwartościowania. Osobowość a dowartościowanie i odwartościowanie. Potrzeba równości. Formy komparacji i oceny nierówności. Waloryzacja interpersonalna. Władza, dominacja, awanse. Psychospołeczne efekty nierówności. Problemy psychospołeczne w świetle teorii równości. Uwagi końcowe. - J. Daszkowski: Społeczna psychologia odpowiedzialności.
- K. Pospiszył: Charakter narodowy w świetle międzykulturowych badań kwestionariuszami Eysencków.
Wprowadzenie. Neurotyczność. Ekstrawersja-introwersja. Psychotyzm. Zakończenie.
Komunikaty z badań
- H. Najduchowska: Droga na studia i wartość studiów.
- E. Masłyk: Górnicy w obliczu kryzysu kraju i w górnictwie węgla kamiennego.
- Z. Klupś, J. Leoński, K. Podemski: Ekspertyza sądowa socjologów w sprawie zajść w Koninie w dn. 9 i 10 sierpnia 1981 r.
Polemiki
- G. Ekiert, A. Marcinkowski: O pewnej propozycji badania strajków.
Recenzje
- Komentarz do książki E. Goffmana: Forms of Talk (M. Czyżewski).
- Metodologiczne problemy badań nad rodziną. Pod red. Z. Tyszki (rec. B. Affeld).
- Polacy w historii i kulturze krajów Europy Zachodniej. Słownik bibliograficzny. Pod red. K. Kwaśniewskiego, L. Trzeciakowskiego (rec. A. Kwilecki).
- Z. Zagórski: Drobnomieszczaństwo dolnośląskie. Studium socjologiczne (rec. Z. Klupś).
- M. Castells: Kwestia miejska (rec. M. Roguszka).
- C. H. Weiss, M. J. Bucuvalas: Social Science Research and Decision Making (rec. T. Dąbrowski).
- Siemiejstwo i socjalno-demografsko razwitije. Pod red. M. Minkowa (rec. H. Worach-Kardas).