Studia Socjologiczne nr 3/1983
Artykuły
- K. Janicka, G. Kacprowicz, K. M. Słomczyński: Złożoność pracy jako zmienna socjologiczna: modele pomiaru i ich ocena.
Wprowadzenie. Podstawowy model pomiaru substantywnej i organizacyjnej złożoności pracy. Rodzaje błędów i ocena ich rozmiarów. Ogólna ocena rzetelności pomiaru substantywnej złożoności pracy. Alternatywne sposoby pomiaru substantywnej złożoności pracy. Analiza wyników pomiaru substantywnej i organizacyjnej złożoności pracy w trzech niezależnych badaniach. Pomiar substantywnej złożoności pracy na poziomie stanowisk roboczych i kategorii zawodowych. Złożoność pracy a pozycja zawodowa. Wnioski i perspektywy dalszych analiz. - L. Janiszewski, A. Sosnowski: Socjologia morska - jej przedmiot i funkcje.
"Socjologia morska" czy "socjologia ludzi morza". Przedmiot socjologii morskiej. Podstawowe działy socjologii morskiej. Sposoby ujmowania przedmiotu socjologii morskiej w literaturze obcojęzycznej. Socjologia morza jako teoria średniego zasięgu. Socjologia morska a inne nauki. Zadania, cele i funkcje socjologii morskiej. - M. Ciechocińska: Region jako teren badań socjologicznych.
Definicja regionu. Przestrzenna polaryzacja rozwoju społeczno-gospodarczego. Celowość stosowania ujęć socjologicznych w planowaniu rozwoju regionalnego. Społeczne konsekwencje nierówności rozwoju regionalnego. Region w ujęciu socjologii. Uwagi końcowe. - G. Ekiert: Działania zbiorowe a struktura społeczna, czyli o możliwości zmiany struktury społecznej poprzez działania zbiorowe.
Wstęp. Trzy elementarne typy zachowania zbiorowego i odpowiadające im trzy proste koncepcje porządku społecznego. Ogólne teorie socjologiczne a idealne typy porządku społecznego. Teorie oparte na wizji porządku "przedstawień zbiorowych". Teorie oparte na wizji porządku policentrycznego. Zmiana struktury społecznej w porządku monocentrycznym. Podsumowanie. - W. Wiśniewski: Przemiany w poczuciu zaspokojenia niektórych potrzeb w społeczeństwie polskim w latach 1977-1981.
Wprowadzenie. Potrzeby a wartości - problemy pojęciowe. Dynamika przemian w potrzebach społecznych - w całej zbiorowości. Zróżnicowania i przemiany potrzeb w różnych kategoriach społeczno-zawodowych. Zaspokojenie potrzeb w sprawach uznawanych za wartości. Wartości a potrzeby i ich zaspokojenie. - S. Marczuk: Świadomość narodowa młodego pokolenia w świetle badań socjologicznych.
Wprowadzenie. Postawy wobec narodu w hierarchii cech wartościowego człowieka. Czynniki trwałości więzi narodowej. Powinności patriotyczne współczesnego Polaka. Cechy osobowe współczesnego Polaka. Czynniki prestiżu narodu polskiego pochodzące z przeszłości. Zakończenie. - J. Koralewicz-Zębik: Potoczna percepcja nierówności w Polsce w latach 1960-1980.
Zarys problematyki. Nierówność warunków w świadomości społecznej. Problem usprawiedliwienia nierówności. - T. Borkowski: Wpływ wykształcenia rodziców na pełnienie przez rodziną jej funkcji socjalizacyjno-wychowawczej.
Wpływ wykształcenia rodziców na możliwości życiowe dzieci. Poziom wykształcenia rodziców a proces socjalizacyjno-wychowawczy. Wpływ wykształcenia rodziców na wybór wzorca wychowania (socjalizacji). Wpływ wykształcenia rodziców na wybór metod wychowawczych.
Komunikaty z badań
- T. J. Makowska: Niektóre zewnętrzne uwarunkowania wynalazczości pracowniczej.
- B. A. Misztal: Perspektywa feministyczna w socjologii amerykańskiej.
Recenzje
- W. Pisarek, T. Goban-Klas: Aktywność, preferencje i świadomość kulturalna społeczeństwa polskiego (rec. M. Malikowski).
- Z. Tyszka: Rodziny współczesne w Polsce (rec. L. Mościcka).
- A. Titkow: Miejsce dziecka w świecie wartości (rec. P. Kędra).
- B. Beba: Tradycja drobnomieszczańska w społeczności małomiasteczkowej Lidzbarka Welskiego (rec. Z. Klupś).
- Teorie socjologii miasta a problemy społeczne miast polskich. Pod red. E. Kaltenberg-Kwiatkowskiej, P. Kryczki, W. Mirowskiego (rec. J. Strzelecka).
- W. Misiak: System kulturowy miasta uprzemysłowionego (rec. Z. Kurcz).
- E. Solarczyk-Ambrozik: Społeczne czynniki kształtowania się postaw robotników wobec pracy w zakładzie przemysłowym (rec. K. Przyszczypkowski).
- L. N. Stołowicz: Kategorie piękna a ideał społeczny (rec. M. Roguszka).
- Cross National Rehabilitation Policies. A Sociological Perspective. Ed. by G. L. Albrecht (rec. A. Majewska).
Kronika życia naukowego
- Aleksander Hertz - sylwetka socjologa i humanisty.
- Podwójny jubileusz Profesora Pawła Rybickiego.
- Instytut Socjologii w Uniwersytecie Śląskim.
- Konferencja nt. "Rola inteligencji w procesie budownictwa socjalizmu w Polsce".
- Konferencja nt. "Socjologia wsi w Polsce - stan badań a program nauczania w szkole wyższej".