Studia Socjologiczne nr 2/1980
Artykuły
- P. Buczkowski: Walka klas a rozwój formacji społeczno-ekonomicznej. (Próba uzgodnienia z adaptacyjną interpretacją materializmu historycznego).
Dwuznaczność koncepcji walki klas. Rola sił wytwórczych w rozwoju historycznym społeczeństwa. Walka klas jako "siła napędowa" rozwoju sił wytwórczych. Próba uzgodnienia adaptacyjnej wykładni teorii ruchu formacji społeczno-ekonomicznej z rolą walki klas. Powstanie i rozwój formacji kapitalistycznej. - J. Tittenbrun: Problemy historycznego rozwoju społeczeństw w teorii T. Parsonsa. Funkcjonalizm a ewolucjonizm (Próba analizy porównawczej).
- W. Szafarczyk: Teoretyczne problemy jedności podzielonego czasu.
Wstęp. Ekonomiczne treści kategorii czasu pracy. Czas pracy a reprodukcja człowieka. Długość czasu pracy. Związek między pracą a czasem wolnym. - R. Holly: Koncepcje przywództwa nieformalnego w małych grupach społecznych.
Geneza psychologii przywództwa. Osobowościowe teorie przywództwa. Interakcyjne teorie przywództwa. - M. Malewski: Proces przystosowania pracownika w sytuacji pracy i typologia jego stanów.
Uwagi wstępne. Proces przystosowania pracownika do sytuacji pracy w świetle koncepcji wyjaśniających aktywność człowieka w relacji S-R. Proces przystosowania sytuacji pracy do pracownika w świetle koncepcji wyjaśniających aktywność człowieka w kategoriach potrzeb. Proces przystosowania pracownika w sytuacji pracy i typologia jego stanów w świetle poznawczych koncepcji człowieka. Podsumowanie i wnioski. - L. Kocik: Przemiany stosunków pracy w rodzinie chłopskiej.
Wprowadzenie. Baza źródłowa i założenia badawcze. Podstawowe cechy tradycyjnych stosunków pracy na tle aktualnej sytuacji rolnictwa chłopskiego. Podłoże, warunki i zakres przemian. Przebieg procesu przemian oraz jego społeczno-kulturowe i ekonomiczne konsekwencje. Stosunki pracy a funkcjonowanie i przyszłość gospodarstw chłopskich. Uogólnienia i wnioski praktyczne. - L. Kolarska, A. Rychard: Wpływ organizacji przemysłowych na strukturę społeczeństwa socjalistycznego.
Cel artykułu. Rola organizacji w społeczeństwie socjalistycznym. Kategorie i koncepcje analizy struktury społecznej. Rola organizacji przemysłowych w kształtowaniu struktury społecznej. Konsekwencje nowych źródeł stratyfikacji. - B. Sterniczuk: Problemy z przedmiotem i zakresem socjologii miasta.
Wstęp. Przedmiot socjologii miasta. Zakres socjologii miasta. Uwagi końcowe. - J. Białas, J. Grzesiak: Ekologiczne aspekty życia w osiedlu wielkomiejskim.
- A. Kotarbiński, A. Lifsches: Autopsyjne układy przestrzenne w miastach (Próba podjęcia problemu).
Wstęp. Objaśnienie konstrukcji systematyzacyjnej. Próba wniosków. - N. Kraśko: Socjologia nauki a socjologia literatury (Podobieństwo i różnice).
Naukowiec i literat - określenie badanych grup. Socjologiczna analiza zawartości dzieł naukowych i literackich. Tendencje zmian w społecznych uwarunkowaniach nauki i literatury. Społeczny kontekst pisarza i uczonego. Zamiast podsumowania. - K. Koseła, K. Utzig: Skalowanie wielowymiarowe - zastosowania uprawnione i nieuprawnione.
Technika Sheparda-Kruskala na tle innych technik wielowymiarowych. Specyfika danych bliskości. Program MDSCAL Sheparda-Kruskala (Objaśnienie, czym jest stress). Problem operacjonalizacji dystansu za pomocą różnych miar bliskości (Kryteria poprawności operacjonalizacji). Założenie o istnieniu struktury. Nadużywanie metody skalowania wielowymiarowego. Przedstawienie procedury badawczej. Problem miar bliskości (Wyniki rozwiązania dla danych jedno i wielowymiarowych). Inne istotne warunki uzyskania zadowalającego wyniku skalowania wielowymiarowego. Zakończenie. - J. Szatkowska: Zmiany wartości w procesie modernizacji Indii.
Polemiki
- K. Frieske: O badaniu prawa (Na marginesie polemiki w sprawie pracy pt. Poglądy społeczeństw polskiego na stosowanie prawa).
Recenzje
- Styl życia. Przemiany we współczesnej Polsce. Pod red. A. Sicińskiego (rec. A. Gołaszewski).
- Infrastruktura społeczna w Polsce, stan i perspektywy. Pod red. K. Podoskiego (rec. A. Szałkowski).
- T. Kocowski: Potrzeby człowieka. Koncepcja systemowa (rec. E. Wajszczak).
- A. P. Butenko: Socialisticzeskij obraz żizni: probliemy i swżdienija (rec. W. Grygolec).
- C. C. Gould: Marx's Social Ontology. Individuality and Community in Marx's Theory of Social Reality (rec. S. Magala).
Kronika życia naukowego
- II Kanadyjsko-Polskie Seminarium Socjologiczne.
- Konferencja nt. "Procesy zatrudnienia w uprzemysłowionym rejonie Kędzierzyn Koźle - Blachownia - Zdzieszowice w latach 1950-1990".
- Konferencja nt. "Teoretyczne i metodologiczne problemy socjologii pracy i organizacji".
- Książki socjologów polskich wydane za granicą (1977-1978).